КамАЗ көліктерінің электр жабдықтары жүйесі номиналды кернеуі 24 В болатын бір сымды болып табылады. Ток көздері мен ток тұтынушыларының теріс полюстері көлік құралының жерге қосылған
Батареялардың теріс терминалы коммутатор арқылы көлік құралының жерге қосылған, сондықтан барлық электр тұтынушылары батареялар жерге қосылған кезде ғана жұмыс істейді.
Кабина мен жақтаудың, жақтау мен қозғалтқыштың сенімді байланысын қамтамасыз ету үшін қосымша жерге қосу сымдары қолданылады.
Электр жабдығының жалпы сұлбасында дербес жүйелерді құрайтын құрылғылар топтарын бөлуге болады, олардың ішіндегі ең маңыздысы электрмен жабдықтау жүйесі болып табылады, оның ішінде:
- - кернеу реттегіші бар батареялар мен генератор жинағы;
- - стартерден, батареялардан және іске қосу құралдарынан тұратын қозғалтқышты іске қосу жүйесі;
- - спидометрді, тахометрді, температураны, қысымды, отын деңгейін және ток күшін өлшеуге арналған аспаптарды, сондай-ақ сыртқы және ішкі жарықтандыру жүйелерін, жарық дабылдарын, жылытуды, дыбыстық дабылдарды және шыны тазалағыштарды қамтитын аспаптар жүйесі.
Кейбір құрылғыларды жүйелерге нақты жіктеуге болмайды және оларды қосымша жабдық ретінде жіктеуге болады.
Электрмен жабдықтау жүйесінің схемасы: 1 – генератордың қоздыру орамасын қосуға арналған реле; 2 – генератор; 3 – сақтандырғыш блогы; 4 – іске қосу релесі; 5 – стартер; 6, 7 – батареялар; 7 – жерге қосқыш; 9 – батарея массасын қашықтан өшіру түймесі; 10 – қыздырғыш қозғалтқыштың релесі; 11 – амперметр; 12 – аспап пен іске қосқыш; 13, 14 – сақтандырғыштар (7,5 А); 15 – сақтандырғыштар (10 А); A – электр алау құрылғысының жылу релесіне
Ажыратқыштар, ажыратқыштар, релелер, сақтандырғыштар, қосылым панельдері және штепсельдік қосылымдар коммутациялық жабдық тобына жатады және барлық жүйелерге кіреді.
Электрлік диаграммаларда сымдардың цифрлық белгісінің жанында олардың түсі әріптермен көрсетілген: B - ақ, G - көк, Ж - сары, 3 - жасыл, K - қызыл, KCh - қоңыр, О - қызғылт сары, P - қызғылт, С - сұр, F - күлгін. H - қара.
Электр энергиясының көздері тізбектей жалғанған екі батарея 6 және батареяларға параллель қосылған генератор жинағы 2 болып табылады.
Батареялардың теріс терминалы қашықтан басқарылатын жерге қосқыш 7 арқылы көлік құралының жерге қосылған.
Генератор жинағындағы батареяны зарядтау тізбегі 3 x 60 А сақтандырғышпен қорғалған.
1-реле схемаға енгізіледі, ол арқылы генератор жинағының қоздыру орамасы қуат көзіне қосылады.
Қозғалтқышты электр шамы құрылғысы арқылы іске қосқан кезде кернеу 1-реленің катушкасына беріледі, ол барлық еркін жабылған контактілерді ашады және электр шамы құрылғысының жұмыс істеу кезеңіне генератор жинағын блоктайды.
Сонымен қатар, схема генератор жұмыс істеп тұрған кезде батареялардың массасын өшіруді блоктауды қарастырады, өйткені әйтпесе батареялар ажыратылған кезде генератор жинағы істен шығуы мүмкін.
Осы мақсатта жерге қашықтан қосуға арналған 8 түймешігі қыздырғыш электр қозғалтқышының релесінің қалыпты жабық контактілері арқылы қуат көзіне қосылады.
Құрылғылардың ауыстырып-қосқыш пернесі 13 және стартер «0» күйінде болғанда, 8 түймешігіне қуат беру тізбек арқылы жүзеге асырылады: «+» батареялары - стартер терминалдары 5 - стартердің 4 релесі - амперметр 10 - қосқыш 13 құрылғылар мен стартер - электр қыздырғыш қозғалтқыштарының релесі 8 — түйме 8 — жерге қосқыштың орамасы 7 — «—» батареялары.
8 түймешігін басқан кезде, 7 қосқышы іске қосылады және «—» аккумуляторларын көліктің жерге қосады немесе ажыратады.
Аспап пен стартерді ауыстырып-қосқыш кілті «1» немесе «2» күйіне бұрылғанда, 9 реле орамына кернеу беріледі, ол оның қалыпты жабық контактілерін ашады және қашықтан қуат қосқышының қуат тізбегін үзеді.
VK 860-B массалық қосқышы батарея қорабының алдыңғы кронштейніне орнатылған және электромагниттен, корпусы бар корпустан тұрады контакт бөлігі және қорғаныс қақпағы бар қолмен іске қосу құрылғысы (Cурет 2).
Батареяларды 8 түймешігі арқылы ажырату аспап қосқышы мен стартер қосқышы «O» күйіне бұрылғанда, яғни генератор жинағы электр жүйесінен ажыратылғанда ғана мүмкін болады.